The Big Combo (1955) / Αριστοκράτες του εγκλήματος

The Big Combo (1955) / Αριστοκράτες του εγκλήματος. Αμερικανικό νουάρ του σκηνοθέτη Joseph H. Lewis πάνω σε ένα σενάριο του Philip Yordan Πλοκή: Ο μαφιόζος κ. Μπράουν (Richard Konte) διοικεί σκληρά την εγκληματική οργάνωση του, καταδιωκόμενος από τον ορκισμένο εχθρό του Αστυνόμο Λέοναρντ Ντάιμοντ (Cornel Wilde), που είναι φουλ ερωτευμένος με την φιλενάδα του κακοποιού, Σούζαν (Jeanne Wallace), αλλά διατηρεί δεσμό και με την καψουρεμένη στριπτιζέζ Ρίτα (Helen Stanton). O Μπράουν ξέρει να χρησιμοποιεί όλα τα δικανικά κόλπα για να παραμένει ελεύθερος και εκτελεί τα “συμβόλαια” του με τον μπράβο του του Φάντε (Lee van Cleef). Ο Ντάιμοντ προσπαθεί να τον μαντρώσει ψάχνοντας την χαμένη σύζυγο του Μπράουν, που κρατά ένα τρομερό μυστικό. Οι μαφιόζοι εκτελούν κατά λάθος την Ρίτα, αλλά ήδη τα πτώματα που αφήνει πίσω του ο Μπράουν σχηματίζουν βουνό, καθώς καθαρίζει μπάτσους, αντιπάλους, ερωμένες ακόμα και …συνεργάτες του (που είναι και το μεγάλο του λάθος…) Όταν ο κλοιός σφίγγει γύρω από τον Μπράουν, αυτός αποφασίζει να την κοπανίσει από την χώρα, αρπάζοντας και την Σούζαν…. Κριτική: Ταινία στα χνάρια του νουάρ, με μεγάλες παρουσίες από ηθοποιούς που δοξάστηκαν στο είδος, όπως ο Richard Konte (που ερμηνεύει θαυμάσια τον παρανοϊκό εγκληματία κ. Μπράουν), ο βοηθός του Μακλιούρ (Brian Donlevy), αλλά και ο πρωτοεμφανιζόμενος Lee van Cleef, που ερμηνεύει έναν αδίστακτο δολοφόνο. Ωραίες ερμηνείες, σκοτεινή φωτογραφία, τζαζίστικη μουσική, ερωμένες και πόρνες, συνωμοσίες, μπάτσοι και μαφιόζοι και μία (μόνη…) ατάκα, εκεί που ο Αστυνόμος αναπολεί την δολοφονημένη φιλενάδα του: ” Της συμπεριφέρθηκα όπως σε ένα ζευγάρι γάντια. Αν κρύωνα… την φώναζα.!…..” Τι άλλο να ζητήσει κανείς από μία ταινία (νέο)νουάρ! Το φιλμ οφείλει τα μέγιστα στην φωτογραφία του Τζον Άλτον με το σκοτάδι να επικρατεί στις φιγούρες και τα πρόσωπα και τις σκιές να ενισχύουν το αθέατο, αλλά αισθητό γίγνεσθαι. Οι τζαζ ήχοι του Ντέιβιντ Ράκσιν δίνουν ρυθμό – συχνά ως αντίστιξη – στο στοίχημα ζωής και θανάτου για την επικράτηση του «καλού» και «ηθικού» απέναντι στο «κακό» και «ανήθικο». Και παρόλο που οι δύο αυτοί αντίθετοι πόλοι κοινωνικής παρατήρησης κάνουν αυτήν την ταινία να ρέπει προς τον μανιχαϊσμό, δε λείπουν οι στιγμές που το κοινωνικό σχόλιο γίνεται μια πιο σύνθετη υπόθεση: το χρήμα ως φετίχ, η γυναίκα ως αγαθό και η εισβολή του δημόσιου στον ιδιωτικό χώρο ως μορφή επιτήρησης είναι κάποια μόνο από τα πεδία συζήτησης που ξεκινά μετά τους τίτλους τέλους.